Opis časova i načina rada – prvi susret sa jogom kroz fizički aspekt prakse

~Od tela do suptilnijih nivoa Bića

Časovi se baziraju na demonstraciji asana (telesnih položaja) uz precizno verbalno vođenje časa, nežne fizičke asistencije i ohrabrivanje individualizovanog pristipa – opcionog izvođenja i odabira svakog praktikanta adekvatne varijante određenog položaja. Ovakav integralni i svestrani pristup razvoja duha i tela, putem disanja i postavljanja tela u predviđeni položaj respektuje metodologiju klasične joga prakse i principa sthira (postojanost, budnost) i sukha (sposobnost postizanja udobnosti u položaju) i unapređuje celokupno zdravstveno, motoričko, psihičko, funkcionalno i estetsko zdravlje čoveka.

Na jednom času susrešćete se sa osnovnim pozicijama i njihovim varijantama ali i nešto zahtevnijim ptehnikama uz asistenciju instruktora. Položaji se, takođe, mogu modifikovati zahvaljujući upotrebi joga rekvizita: gurtni – joga pojaseva, blokova, koji manje fleksibilnim praktičarima služe kao neka vrsta ekstenzije ekstremiteta ili omogućavaju da se telo dovede u prijatniji položaj sedanjem na njih, i dr.

Na početku svakog časa istražujemo osnovnu dinamiku disanja: inhibiranje mišića donjeg dela trbuha pri izdahu, i usmeravanje daha u grudnu regiju što intenzivira istezanje struktura ramenog pojasa. Tokom udaha se disanje usmerava u donji deo trbuha, uz opuštanje mišića prednjeg trbušnog zida i karličnog dna i oslobađanja akumulirane napetosti (mišići uvek deluju u sinergiji kako bi inicirali udah, i blago opuštaju svoj tonus pri izdahu), uz insistiranje na produbljivanju disanja i povećavanja svesnosti o disanju. Svesnost je specifican kvalitet yoge koji se u prvom redu odnosi na istančanost i postojanost pažnje, na svesnu prisutnost. Završna faza časa obuhvata yoga nidru koja ima zadatak da redukuje trostuku tenziju: fizička (muskulatorna, endokrina i nervna), mentalna i emotivna, kroz centripetalno osvešćivanje i prodiranje svesti od spoljnih slojeva u dubinu.

Vođenje casa podrazumeva podsticanje aktivnog, svesnog i progresivnog (postepeno, korak po korak) ulaženja i produbljivanja položaja, bezbedno izvođenje osnovnih i lakših, ali i izazovnijih pozicija, uz insistiranje na aktivnom korišćenju mišića antagonista (kako bi se aktivirao recipročni refleks istezanja, što dalje stimuliše kontrolisano opuštanje dekontrahovanih regija pa se uspesno izbegava potencijalni stres koji bi ugrozio duboko, temeljno, kontrolisano i ravnomerno disanje). Posebnu pažnju poklanjamonegovanju stabilnosti, smirenosti i istrajnosti kroz ravnotežne ili asimetricne položaje (nemiran dah i um imaju tendenciju da ugroze opštu stabilnost i održavanje ravnoteže tela).

Disati znači živeti!
U kontekstu disanja, potpuno jogičko disanje sprečava da se u našim organima krvotok uspori (usled slabog kretanja) i inhibira zastoj i stagnaciju u cirkulaciji. Duboko, lagano i temeljno disanje sprečava, dakle, kongestiju (nagomilavanje) krvi u pojedinim organima. Takođe, ono obuhvata sva tri načina disanja – abdominalno, torakalno (srednje grudno) i klavikularno (gornje grudno) – integrišući ih u jedan mek, ritmičan i kontinuiran pokret.

Ispravan i pažljiv odabir i redosled asana najpre ima zadatak da redukuje postojeću tenziju – akumuliranu napetost u vratnom (cervikalnom) delu kičmenog stuba, da opusti napete mišiće koji ograničavaju sposonost dubokog i ujednačenog disanja sto dalje rezultira nemogućnošću mišića da obavljaju svoju aktivnost usled nedostatka energije. Postepeno dolazi do harmonizacije moždanih talasa (posebno alfa i teta) i uravnoteženja leve i desne mozdane hemisfere disciplinovanom i redovnom yoga praksom osvešćujemo a potom menjamo nesvesne i duboko ukorenjene navike koje se najpre ticu površnog, plitkog i često ubrzanog disanja, a uvođenjem svesnosti u svaki pokret i položaj, učimo kako da ostanemo fokusirani ali ne i napeti, i da istovremeno produbimo osećaj opuštenosti a da telo ne bude teško, tromo ili mlitavo. Takođe, namera je i da stimuliše oslobađanje dijafragme koja, kada je napeta, često izaziva bol u predelu donjeg dela leđa. Dugotrajnom yoga praksom jačamo duboke mišiće kičme, duboke strukture prednje strane trupa, istežemo slabe ili krute (napete) mišiće zadnje lože buta, dovodimo karlicu u nivelisan polozaj (kroz usresređenost na njene pokrete ne bi li se otklonila tenzija i sprečio eventualni stres u predelu kukova, karlice i sedalnog dela), jačamo mišiće karličnog dna intenzivno istežemo gastointestinalni (digestivni) trakt čime ubržavamo eliminaciju štetnih materija iz organizma dok u fleksijama stimulisemo čitav uro-genitalni trakt (sa naglaskom na prostatu), pankreas, aktiviramo crevnu peristaltiku (čime se otklanja problem dugotrajne opstipacije i ubrzava varenje), u položajima uvrtanja tela ispravljamo iskrivljenost kičme, sprečavamo lumbago i kočenje petog slabinskog pršljana, stimulišemo rad bubrega i nadbubrezne žlezde, dekongestiramo jetru i celi digestivni trakt.

Prilikom izvođenja položaja posebnu pažnju treba obratititi na nekoliko stvari: određene grupe položaja kod određenih praktikanata mogu biti kontraindikovane (izbegavati npr. stav na ramenima ukoliko su pršljanovi podložni dislokaciji u vratnoj regiji) torzije (položaje uvrtanja) izvoditi uvek uz oprez da se pokret uvrtanja ravomerno distribuira duž celog kičmenog stuba, i uz kontrolisano produbljivanje rotacije; poseban oprez kod izvođenja pokreta koji pokazuju strukturalnu osetljivost tretiranih zglobova u određenom položaju (zglob trpi preveli pritisak što može dovesti do prekomernog istezanja mišića i oštećenja čašice određenog zgloba). Budući da je kičma centar svih pokreta, moramo joj omogućiti stabilnost kako bi se zaštitila sva vitalna ali i jako delikatna tkiva od kojih se sastoji. U tom smislu, asane mogu doprineti korekciji deformiteta kičenog stuba samo ukoliko ih izvodimo pravilno (u fleksijama – pozicijama pregibanja tela, na primer, ne insistirati na spuštanju glave ka potkolenicama i stopalima gubeći iz vida da je cilj položaja istezanje iz karlice, već naginjanje pupka ka butinama i grudi ka kolenima ne bi li se izduživanjem kičmenog stuba omogućilo slobodno i nesmetano disanje u položaju paschimotanasana), pažljivo, umereno i do granice prijatnosti tokom izvođenja asana ne treba izostaviti fizičke i nergetske kontrapoložaje sa ciljem “kompenzacije stresa”, odnosno neutralizacije efekata asana, posebno nakon izvođenja nešto intenzvnijih položaja.

Yoga welcomes everyone!
Ne postoje ograničenja sem onih koje sami sebi nametnemo! Ako mislite da možete – u pravu ste, ako mislite da ne možete, takođe ste u pravu. “Yoga is for everyone, ecscept for lazy people” Shri K. Pattabhi Jois